Op het hoogtepunt van de moderne wijnbouw keren de wijnproducenten nu terug naar de wortels, door autochtone wijnsoorten en traditionele productiemethoden nieuw leven in te blazen. De globalisering van de druiven heeft er misschien toe geleid dat de belangstelling voor de autochtone soorten tijdelijk is afgenomen, maar gelukkig zijn ze nooit helemaal vergeten. Recente discussies over het belang van terroir hebben de aandacht weer gevestigd op de variëteiten die door onze voorouders werden geteeld. Wijnmakers Overal ter wereld wordt nu opnieuw van hen verlangd dat ze het beste maken van de natuurlijke rijkdom die ze in handen hebben, en Slovenië is geen uitzondering op deze trend. Hieronder vindt u enkele van de beste wijnsoorten die inheems zijn in ons land, opgesplitst volgens de 3 verschillende wijnproducerende regio's.
1. DE PODRAVJE WIJNSTREEK
Het terroir van deze noordoostelijke streek wordt gekenmerkt door glooiende heuvels en een koeler klimaat, gekenmerkt door droge zomers en strenge winters. De wijngaarden liggen op een hoogte tussen 250 en 400 m en groeien op een mengsel van kalkhoudende en kleiachtige grond, die perfect is voor de teelt van wijnstokken. De regio bestaat uit 2 subregio's, Prekmurje en Štajerska, waarbij Štajerska tot de 41 beste wijnbouwgebieden ter wereld behoort. De wijn is overwegend wit, met bloemige en fruitige aroma's, een lichte body en een iets hogere zuurgraad, wat vooral te danken is aan het koelere klimaat. De streek staat bekend om de productie van zowel predikaatwijnen als zeer drinkbare alledaagse wijnen.
Ranfol
Is een typische vertegenwoordiger van het district Haloze, een afgelegen gebied in het oosten van Štajerska, waar al sinds de Romeinse tijd wijn wordt gemaakt. Dit is een veelzijdige witte druivensoort, die gewoonlijk wordt gebruikt om wijnen te maken met een iets hogere zuurgraad, een gemiddelde tot lichte body, een bloemig aroma en een strogele kleur. Ze kunnen puur gedronken worden, als zomerwijnen of gebruikt worden voor verschillende blends. Hoewel het een uitdaging is, gebruiken sommige plaatselijke wijnmakers de Ranfol zelfs om mousserende wijn te maken, wat uniek is voor dit specifieke gebied.
Blauer Kölner
Plaatselijk bekend als Žametna črnina (zwart fluweel), is het een van de oudste wijnstokvariëteiten die in Slovenië worden geteeld. Het is ook het ras van de oudste wijnstok ter wereld, die in Maribor (centrale Štajerska subregio) groeit. Hij is meer dan 400 jaar oud en levert jaarlijks tot 55 kilo rode druiven op. Elk jaar na de feestelijke oogst produceren de arbeiders van de stadskelder zorgvuldig de wijn, die vervolgens wordt gebotteld in een beperkte serie van slechts honderd flessen van 250 ml. Je moet natuurlijk wel heel veel geluk hebben om zo'n flesje te bemachtigen. De wijn heeft een hoge zuurgraad en een heldere rode kleur. Hij wordt vooral gebruikt voor assemblages en is een belangrijk ingrediënt van enkele uitstekende Sloveense wijnen, zoals Cviček, Metliška črnina en Bizeljsko rdeče.
2. DE POSAVJE WIJNSTREEK
Het landschap van deze zuidoostelijke regio is niet zo heuvelachtig als dat van Podravje. Het land is bezaaid met smalle valleien en steile hellingen. De wijngaarden liggen nooit hoger dan 400 m. De bodem bestaat uit een mengsel van mergel, zandsteen, kalksteen, dolomiet en klei. Dit zorgt voor een zeer gevarieerd terroir, waar geen twee wijngaarden gelijk zijn. De weersomstandigheden zijn continentaal, met invloeden van het koelere subalpiene klimaat. Posavje bestaat uit 3 subregio's: Dolenjska, Bizeljsko-Sremič en Bela Krajina. De meeste wijnstokken in Posavje zijn rood en de wijnen zijn zeer divers, variërend van lichtrood en wit tot hooggewaardeerde predikaatwijnen en mousserende wijnen. De beroemdste wijn van de regio, vooral van de subregio Dolenjska, heet Cviček. Hij staat bekend als een wereldwijde specialiteit, omdat hij het karakter van zijn geografische oorsprong het best tot uitdrukking brengt.
Rumeni plavec
Een variëteit van sterke druiven die een prachtig volle en frisse smaak geeft. Het is een belangrijk ingrediënt van mousserende wijnen, geproduceerd door het bekroonde wijnhuis Istenič. Het wijnhuis is ook een van de eerste producenten van mousserende wijnen in Slovenië. Deze druiven komen oorspronkelijk uit de subregio Bizeljsko-Sremič. Ze geven een groen-geel gekleurde wijn, met een hoog zuurgehalte en een laag alcoholgehalte. De wijnbouwers bottelen de wijn zelden puur en gebruiken hem meestal voor verschillende assemblages, waaronder die voor Cviček.
3. HET PRIMORSKA WIJNGEBIED
Gelegen in het zuidwesten van het land, spreiden de wijngaarden van Primorska zich uit van zo laag als de zeespiegel tot op een hoogte van 360 m. De bodem bestaat uit flysch en kalksteen, die verschillende bruine aardhopen vormen, zoals de Terra Rossa. Primorska betekent "Degene aan zee". Het klimaat is hier mediterraan, met hete zomers en milde winters. Deze regio wordt gedomineerd door rode rassen, zoals Refosco, Merlot en Cabernet Sauvignon. Het gebied produceert rijke en complexe wijnen, waarvan Teran de meest opmerkelijke is. De regio Primorska bestaat uit 4 subregio's, Vipava Valley, Goriška Brda, Slovenska Istra en Kras (of Karst).
Zelen & Pinela
Twee witte variëteiten vormen een cruciaal onderdeel van het wijnbouwerfgoed van de Vipava-vallei. Deze subregio is momenteel de enige bekende plaats ter wereld waar ze worden geteeld. De beroemde wijnbouwer Matija Vertovec was de eerste die over Zelen schreef in zijn boek over wijnmaken uit 1844. De eerste vermelding van Pinela dateert al uit het jaar 1324. De twee wijnstokvariëteiten gedijen het best op naar de zon gerichte hellingen met een lagere vochtigheidsgraad. Dit maakt de productie mogelijk van wijnen met een strogele kleur en een groenige tint. De wijnen zijn fris, hebben een volle body en subtiele bloemige en fruitige aroma's. Af en toe hebben ze ook een hint van mediterrane kruiden (vooral Zelen). Wijnen gemaakt van Zelen en Pinela zijn zeer drinkbaar. Ze hebben een complexe structuur en een licht geprononceerde zuurgraad.
Vitovska grganja
Een variëteit met een lange traditie, afkomstig uit Italië en vandaag de dag geteeld ook in de Sloveense Karst. Het is een zeer zeldzame druif, aangezien er in Slovenië en Italië samen slechts 66 hectare Vitovska grganja groeit. Sommigen menen dat de naam, die "de ridderdruif" betekent, is afgeleid van het feit dat deze wijnstokken zeer sterke wortels hebben, die hen beschermen tegen de krachtige borawind, die typisch is voor deze regio. Anderen menen dat de naam eigenlijk stamt uit de tijd toen wijn een betaalmiddel was voor de ridders die Triëst verdedigden. De wijn van Vitovska grganja heeft een goudgele kleur en een medium body met een honingachtige nasmaak. Het aroma is bloemig en fruitig en doet denken aan witte bloesem, perziken en grapefruit.
Rebula
Het is een van de belangrijkste wijnstokrassen in de subregio Goriška Brda, die meer dan 251 TB2T van alle wijnbouwoppervlakten in beslag neemt. Velen denken dat Rebula inheems is in Slovenië, maar recent onderzoek heeft uitgewezen dat het oorspronkelijk uit Griekenland komt. Toch nemen we het in onze lijst op, vanwege zijn historische belang in onze lokale wijnbouw. Vandaag de dag is Rebula nog steeds populair onder wijnboeren, omdat het hen in staat stelt veel verschillende wijnstijlen te produceren. Deze hebben een paar gemeenschappelijke kenmerken, namelijk frisheid, mineraliteit en een hoge zuurgraad. Het aroma is overwegend fruitig, met een vleugje vanille, en de kleur strogeel met een groenige tint. De smaak doet vaak denken aan amandelen. De wijn vormt af en toe belletjes en is een populaire basis voor droge mousserende wijnen.
Dit brengt ons aan het einde van onze lijst. Hoewel er altijd een aantal discussies blijven bestaan over de ware oorsprong van elke variëteit, spelen alle hierboven genoemde variëteiten een belangrijke rol in onze wijnbouwgeschiedenis en maken zij al honderden jaren deel uit van onze cultuur. Al met al, voelen we dat het terugbrengen van de oude wijnsoorten een uitstekend idee was en nog steeds is. Iedereen die ooit Zelen of Pinela heeft geprobeerd, zal het daar zeker mee eens zijn.